Süper Besinler ve Süper Sağlık

‘Süper besin’ terimi ilk olarak 1900’lü yılların başlarında meşhur İngiliz Oxford Sözlüğünde özel besleyici değeri  ve sağlığa faydalı olan yiyecekleri anlatmak  için kullanılmıştır. Günümüzde ise daha çok hastalıkları önleyici olduklarına inanılan yiyecekleri anlatmak için kullanılır. Avrupa Birliği son yıllarda yeni bir çalışma yaparak BİLİMSEL KANIT olmadan hiçbir yiyeceğe sağlığa faydalıdır veya herhangi bir  hastalığa iyi gelir etiketi konulmasını yasaklamıştır. Süper besinler bu bağlamda DOĞAL olarak  antioksidan ve fitokimyasal maddeler içeren  yoğun besleyici gıdalardır. Günümüzde süper besin kabul edilen yiyeceklerin çoğu  keten tohumu, kuinoa ve amaranth gibi 5000 yıldır kullanılan ve uzun yıllardan beri bilinen besinlerdir. Süperlik derecesi ‘Toplam Besin Yoğunluğu Endeksi’ (Aggregate Nutrient Density, ANDI) kulanılarak belirlenir. Endekste hesaplama yaparken besinlerin kalori yoğunluğu, vitamin, mineral, fitokimyasal ve antioksidan kapasitesi  göz önüne alınır. 1 ile 1000 arasında bir değer verilir. Örneğin PAZI 1000 skoru ile süper besin sıralamasında en yükseklerdedir. Bunun yanında faydaları saymakla bitmeyecek olan CEVİZ, BADEM ve FINDIK  gibi besinler içerdikleri yüksek kalori miktarından dolayı pazı kadar üst sırada yer almamışlardır.

İşte size vitamin, mineral, fitokimyasal ve antioksidan yoğunluğu en fazla olan 14 tane süper besin;

BAKLAGİLLER, YABAN MERSİNİ, BROKOLİ, YULAF, PORTAKAL, BAL KABAĞI, DOĞAL SOMON BALIĞI, ISPANAK, ÇAY, DOMATES, DOĞAL BESLENMİŞ HİNDİ, CEVİZ ve ORGANİK YOĞURT.

Bu listeden de anlaşılacağı gibi fazla kalori içermeyen ama yoğun besin değerleri  taşıyan süper besinler  kolay ulaşılabilir ve her yerde satılan yiyecekler!  Listede olmayan ancak tüm dünyaca son yıllarda adından çok sıkça bahsedilen ve artık ülkemizde de bulabileceğiniz KUINOA, CHIA ve AMARANTH’dan bahsetmezsek listemiz yarım kalır.

                

Besin guruları tarafından ‘süper besin’ olarak ilan edilen kinoa 7000 yıldır İnka’lar tarafından kullanılmaktadır. Birleşmiş Milletler 2013 yılını kinoa yılı ilan etmiş, NASA astronotların beslenmesinde kullanmış ve uzayda yetiştirmek için deneyler yapmıştır. Kinoa’yı bu kadar sağlıklı ve faydalı kılan en önemli özellikleri arasında yüksek kaliteli protein kaynağı olması, lif, mineral ve vitamin açısından zengin olması gelir. Aynı zamanda son yıllarda daha çok tercih edilmeye başlayan GLUTENSİZ, VEJETERYAN ve VEGAN beslenmeye de uygundur.

Chia tohumları vitaminler, mineraller ve antioksidanlar yanı sıra omega-3, lif ve protein bakımından zengin çok değerli bir besindir.  Sağlıklı beslenmeye önem verenlerin yanı sıra özellikle dayanıklılık sporları yapan atletler tarafından da enerji yükselttiği için kullanılır. Chia kolay sindirilebilen, midevi ve mucizevi bir besindir. İçerdiği yüksek orandaki lifler sayesinde kilo kontrolünde ve kan şekeri dengelenmesinde önemli faydaları var.

Amarantus süper besinler arasında gerçek bir yıldız.Kuinoa gibi özellikle önemli amino asitler bakımından zengin, yüksek proteinli bir besin. Buğdayla kıyaslandığında üç kat daha fazla lif, beş kat daha fazla demir barındırmakta ve sütten daha fazla protein içermekte. Tüm bunlara ek olarak A ve C vitaminleri, kalsiyum, potasyum ve fosfor minerallerinden de bir hayli zengin.

Özetle hergün beslenme planı  içerisine koyabileceğiniz ve çeşitlendirerek tüketebileceğiniz SÜPER BESİNLER kalp damar sağlığı, tip 2 diyabet ve yüksek tansiyon açısından faydalar sağlar. Ayrıca daha sağlıklı yaşamamız, daha yavaş yaşlanmamız ve yaşlanmayla oluşan bazı fizyolojik etkileri  de geriye döndürmek için süper besinleri hergün tüketmeye özen göstermeliyiz.

Sağlıklı ve bol sporlu günler dileklerimizle.
.